Yönetim Şehri : ŞAM
Kureyş kabilesine bağlı Ümeyye ailesinden (Emeviler) olan Muaviye bin Ebu Sufyan, hilafeti Hz. Hasan bin Ali'den anlaşmaşlı olarak alarak... Emevi devletini kurdu.
Muaviye, kendisinden sonra, oğlu Yezid'i veliaht ilan etti ve bundan böyle halifelik, babadan oğula geçen bir sisteme girdi.

6. İslam Halifesi - Emeviler
Hz. Hasan ile anlaşan Muaviye Halife ilan edildi.

Emevi Devleti'nin İstanbul kuşatması

(624 - 2 Nisan 670). 5.nci İslam halifesi. Alevi din kültüründe, oniki imamın ikinci imamı.
İslam ümmetini bölmek ve dağıtmak isteyen, özellikle yahudi gruplar tarafından zehirlenerek öldürülmüştür.
Birtakım taraflar ve kardeşi Hüseyin tarafından Allah Rasulü Hz. Muhammed (sav) Efendimizin mezarına, onun yanına gömülmek istenilmiş… doğal olarak buna izin verilmemiştir.

Emevilerin Maveraünnehir'e ulaşması ve Buhara'yı kuşatması.

Paralı Türk askerlerinin (Memlûkler) Emevi ordularında görülmeye başlanması.

İslam Alemini, birliğini ve ilerleyişini bozmak için yoğun olarak yaşanan yahudi kışkırtmaları.

7. İslam Halifesi - Emeviler

(625 - 10 Ekim 680). Alevi din kültüründe, oniki imamın üçüncü imamı.
Kendisinin Halife olması gerektiğini düşünen... ve bazı mihraklar tarafından buna inandırılan Hz. Hüseyin... Muaviye'den sonra yerine oğlu Yezid'in halife ilan edilmesine karşı çıktı ve başkaldırdı. İsyan üzerine Hz.Huseyin ve 71 yoldaş, Kerbelâ'da şehit edildi.
Bu olaydan sonra Şîalık, İslam'dan artık net bir şekilde ayrılarak uzaklaşmıştır.

(680), Aşina kabilesinden Kutlug, kardeşi Kapagan ve akıl hocası Bilge Tonyukuk ile İkinci Göktürk (Kutlug) İmparatorluğunun ilk adımlarını attı.
Kutlug, Çin'e isyan ederek, Ötüken'i başkent ilan ederek kağanlığını örgütledi. Bu sebeple Devleti Toplayan anlamına gelen İl-Teriş ünvanını aldı. Kardeşi Kapagan'ı Şad, akıl hocası Bilge Tonyukuk'u veziri ilan ederek ordu ve siyasetin başına getirdi.
Kutlug (İlteriş) Kağan, Türk coğrafyasında yaşayan Türk topluluklarının bütünlüğünü ve Türk Birliğini sağladı. Devlet düzenini oturtan İlteriş Kağan, Çine sayısız sefer düzenledi. Bu yoğun seferler ile Çin hanedanlığı üzerinde baskılarını arttırdı. Öyle ki bir seferde 23 Çin şehrini ele geçirip Okyanusa kadar ilerlediği Çin kaynaklarında geçmektedir.
Kendi yönetimi altında toplanmak taraftarı olmayan Kırgızlar, Türgişler ve Basmilleri baskı altına alarak, itaatlerini sağladı. Birliğe katılmayı reddeden Karluklar ve Oğuzlar'ın üzerine sefer düzenleyerek cezalandırılarak ta olsa Türk birliğine katılmaları sağlandı ve Türk Birliğini tam anlamıyla kurmuş oldu.

Kapagan döneminde sağlanan Türk birliği ve Çin üzerine kurulan baskı ve elde edilen başarıların yanında yaptığı Tarım reformları ile yönettiği Türk toplumunun refah seviyesini de yükseltti. Gerçekleştirdiği Tohum ıslahı ve Çin'in kullandığı tarım teknikleri kullanarak tarım alanında büyüyen, Devletiyle, Toplumuyla, Kültürüyle muazzam bir Türk Medeniyeti kurulmasını sağladı.
Kapagan Kağan, 25 yıllık yönetiminde Devletinin hakimiyet alanını genişletti, Türk toplumunun hem ekonomik, hem kültürel alanlarda gelişmesini sağladı. Kapagan kağan, Dokuz Oğuz boylarından biri olan Bayirku ile yaptığı mücadele neticesinde 716 yılında öldürüldü.

Kül Tigin, tahta geçmesi için kardeşi Bilge'yi destekledi. Bilge Yabgu oldu, Kul Tigin ise Orduların başına geçti. Devletin kuruluşunda ve yükselişinde büyük hizmetlerde bulunan Tonyukuk Bilge döneminde de vezirlik görevine devam etti.

Bölgesindeki hakimiyeti askeri ve politik olarak kontrol altında tutmak isteyen Çin, Türk'lerin yaşadığı Ötüken çevresinde yeniden güçlenen Türk Devletini iç karışıklıklar ile zayıflatmak düşüncesinden Bilge Kağan döneminde de vazgeçmedi. Bilge Kağan, Çin'in bu tutumunu karşılıksız bırakmamak için Cezalandırmak amacıyla Çin'in üzerine yürüdü. 720 yılında Çine saldıran Bilge Kağan, Çin'in Kuzey bölgesindeki topraklarını ele geçirerek Türk Devletinin sınırlarını Kuzey-Doğu tarafına doğru daha da genişletmiş oldu.

Bilge Kağan döneminde Kutlug Devletinin sınırları Şan-Tung ovasından İç Asya'da Karaşar bölgesine, kuzeyde Bayırku sahasından Ani Irmağı çevresi ve Batı Demirkapı'ya (Ceyhun ırmağı yakınlarında, Semerkand-Belh yolu) kadar ulaştı.

Bilge Kağan, Kitanlara karşı kazandığı savaştan sonra bakanı Buyruk Çor tarafından 734 yılında zehirlenerek öldürüldü. Çin için çalışan Buyruk Çor, Bilge Kağan'a ihanet etti ancak Bilge Kağan hemen ölmedi. Hasta halde yatarken kendisini zehirleyen Buyruk Çor ve yardımcısını öldürdü ancak hastalığından kurtulamayarak vefat etti.

Bilge Kültür ve Medeniyete çok önem verirdi. Bugün Orhun yazıtları olarak bilinen taş yazıtların çoğu Bilge Kağan döneminde meydana getirildi. Yazı ve Töre'nin yayılması ve Türk Kültürü'nün yozlaşmaktan uzat tutmak amacıyla pek çok faaliyette bulundu. Bilge Kağan, Bozkır hayatı yaşayan Türk topluluklarını Şehir düzenine geçirmeyi çok arzuluyordu. Yerleşik bir yaşam ile şehir düzeninde geçirmek düşüncesindeydi. Tonyukuk bu düşünceye karşı çıkarak Bilge Kağan'ı engelledi. Tonyukuk,
"Türkler avcılık yapan savaşçılardır, güçsüzken dağınık yaşar, tehlikelerden uzak durur, güçlenince ortaya çıkar ve mücadele eder. Nüfus olarak Çin'e karşı çok az sayıdayız. Kale surları içerisine girersek mağlup olur varlığımızı sürdüremeyiz"
diyerek Bilge Kağan'ı bu düşüncesinden uzaklaştırdı. Bunun yanında Budizm'e ilgi duyan Bilge Kağan, tapınaklar yaptırarak Türk Toplumunu Budizm inanışına yöneltmeye çalışsada Tonyukuk bunada engel olarak Budizmin Türk Kültürüne zarar vereceği ve Türk toplumunun yaşamını olumsuz etkileyeceği düşüncesiyle olumsuz düşüncesini belirterek Bilge Kağan'ın bu düşüncesine de engel oldu .

Bilge Kağan'ın ölümünden sonra Türk Devletinin yönetiminde karışıklıklar baş gösterdi. Türk Devletinin kararlı ve istikrarlı yönetilememesi nedeniyle bağlı bulunan ve daha önce defalarca isyan eden topluluklar birleşerek başkaldırdılar.
Basmiller, Karluklar ve Uygurlar birleşerek Basmil liderini Kağan ilan ettiler (742) Daha sonra Uygurlar Basmilleri'de ortadan kaldırarak Ötüken'e hakim oldular (745) Uygurlar'ın hakimiyeti sağlamasıyla Kutlug İmparatorluğu son bulmuş, Uygur İmparatorluğu tarih sahnesindeki yerini almıştır.

İlteriş Kağan, İkinci Doğu Göktürk Kağanlığı'nın kurucusu ve Bilge Kağan ve Kül Tigin'in babasıdır. 681-693 yılları arasında egemenlik yapmıştır.

Karluklar, 2.Göktürk Devletine katıldı.

8. İslam Halifesi - Emeviler

9. İslam Halifesi- Emeviler
Hilafet ve Emevi Devletinin iktidarı... II. Muaviyenin feragat etmesi ile Ebu Sufyan soyundan (Sufyaniler) Osman bin Affan'ın kuzeni, Hakem bin Ebi'l As'ın soyuna (Mervaniler) geçmiş oldu.

10. İslam Halifesi - Emeviler

Emevilerin en parlak dönemidir. Arapça resmi dil ilân edildi. İlk defa Arapça yazılı paralar basıldı.

Tevbe Suresi 3. ayeti "Ve Rasuluhu" yerine "Ve Rasuluhi" şeklinde okununca anlam "Allah ve Rasülü müşriklerden beridir." şeklinde iken "Allah, müşriklerden ve Rasülü'nden de beridir." şekline dönüşür. Harekelemeye göre değişen bu okuyuş hatalarını, Arap olmayanların veya Arapça'yı bilmeyenlerin farketmesi imkansızdır. Harekeleme, bu zaruretten doğdu.

69/688 de Ebu'l-Esved ed-Düeli renkli bir mürekkeble harflerin üstüne, altına, önüne birer nokta koydu. Üstteki a, alttaki i, yandaki u sesini veriyordu. Tenvin içinde iki nokta kullanıldı.

Esved'in ögrencisi Nasr ibnu Asım (89/708) de harfleri harekeledi. Kimi tarihçiler bunu yapanın Basralı Yahya ibnu Ma'mer (129/746) olduğunu söylerler.

Kur'an imlasında son düzenleme Halil ibnu Ahmed (175/791) tarafından gerçekleştirildi. Hemze, şedde, sila, revm, işmam belirlendi. Bu hareket başlangıçta bir muhalefetle karşılaştı ise de sonunda genel kabul görmüştür.

Geçmişte Ömer Camii olarak bilinen yapı, Kudüs'ün eski şehrindeki Tapınak Dağı'nda yıkılan İkinci Yahudi Tapınağı'nın bulunduğu yerde, Emevî Halifesi Abdülmelik'in emriyle inşa edildi.

Gürcistan ve Ermenistan konularında Emeviler ile Doğu Roma arasında Sebastopolis Muharebesi'nde Emevler galip geldi. Doğu Anadolu, Ermenistan ve Gürcistan'a hakimiyet kuruldu.

Türkeş Hanlığı hükümdarı

İlk basılı gazete Pekin'de çıktı.

Bir Kahine Muharebesi.

Emevilerin Maveraünnehir'i alması.

Bugün El-Aksa Camii olarak bilinen yapının, Bizans imparatoru I.Justinianos tarafından Süleyman tapınağı kalıntıları üzerine yaptırılan bir bazilika olduğu kabul edilir. Emevi halifesi I. Velid (705-715) yapıyı büyük bir onarımla baştan aşağı yeniletmiş ve bu yapıya Mescid-i Aksa ismi Abdülmelik bin Mervan tarafından Abbasilere karşı politik amaçlarla verilmiştir.

11. İslam Halifesi - Emeviler

Abdülmelik 705 yılında ölünce yerine oğlu Velid geçti. Bu dönem Emevilerin en parlak ve en hızlı geliştiği dönemdir. Doğuda Türklerle sert mücadeleler sonunda Müslümanlar bir yandan Hindistan'a ulaştılar. 711 yılında Tarık Bin Ziyad komutasındaki Müslümanlar Avrupa'ya (İspanya yoluyla) geçtiler. İspanya'ya Vizigotlar'ı yenen Tarık, Kuzeye doğru ilerledi ve bütün İspanya fethedildi.

Türkeş Hanlığı hükümdarı

Tarık b. Ziyad Avrupa kıt'asına geçti.

Kuzey Afrika ve İspanya, Müslümanların denetimine geçti.
Endülüs dönemi 750 yıl boyunca İber Yarımadasına hükmetmiş, birçok ilklere imza atmış, dünya kültür ve bilim mirasına önemli eserler bırakmış bir medeniyettir. 711 yılında, Emevi Devletinin Arap asıllı komutanı Tarık Bin Ziyad'ın, bugün adını verdiği, Cebel-i Tarık boğazından geçerek feth ettiği İber Yarımadası, tarihte görülmemiş gelişmişlikte bir dönemin doğuşunu başlattı.

Tarık bin Ziyad komutasında ki Müslüman-Emevi orduları, Sedona yakınlarındali Lekke Vadisinde yapılan savaşla Vizigot krallığına son verdi.

Endülüs Müslümanları, Pireneler'i aştı ve Frank topraklarına girdi.

Halife Velîd b. Abdülmelik'in oğlu Abdülazîz Endülüs Valisi oldu. Böylece Endülüs'te "valiler dönemi" (asrü'l-vülât) başlamış oldu.

12. İslam Halifesi - Emeviler

Emeviler, Kuzeybatı Hindistan'daki Sind Bölgesinde daha sonra da Hint Okyanusu'nda üstünlüğü ele geçirdi.

Türkeş Hanlığı hükümdarı

13. İslam Halifesi - Emeviler

Süleyman'ın halifeliği sırasında Bizans İmparatoru III.Leon, 717'de Emevî ordusunu yenilgiye uğrattı.

Müslüman Emeviler, İstanbul'u kuşattı. Arapların İstanbul Kuşatması'na karşı Bulgarlar Bizans'a yardım etti.

Abbâsîler, Muhammed bin Abbas önderliğinde, Emevîler aleyhine kara propaganda kampanyasına başladı. Bu faaliyet soykırım ile neticelenecektir!

14. İslam Halifesi - Emeviler

Hazar-Emevi Savaşı, Hazarların Kafkasya'yı kaybı.

15. İslam Halifesi - Emeviler

Hişam zamanında İspanya üzerinden Fransa'ya yüründüyse de bu olay bozgunla sonuçlandı.

Türgiş Sultanı Sulu Kağan, Emevileri yenilgiye uğrattı.

Ötüken'de Orhun Anıtları - Tonyukuk yazıtı dikildi.

Ötüken'de Orhun Anıtları - Kül Tigin yazıtı dikildi.

Müslümanların Avrupa içine, Hıristiyanlığın merkezi olan İtalya'ya doğru ilerleyerek İslamiyeti yaymak istemeleri, Avrupalılar'ın da Müslümanlara karşı birleşerek onları Fransa'dan çıkarmak istemelerine neden oldu.

732'de yapılan savaşta başta Franklar olmak üzere Hıristiyan Avrupalılar, Emeviler'i bozguna uğrattılar. Müslümanların Batı Avrupa'daki ilerleyişlerinin durmasına hatta gerilemesine neden olmuştur. Müslümanlar buradan daha ileriye gidemediler.

İslam Dünyası'nı olumsuz yönde etkileyen ilk büyük savaş Putavya'dır.

Zayıflamaya başlayan Emeviler devletinde merkezi otorite de bozulunca 750 yılında Ebu Müslim Horasani komutasındaki Abbasileri temsil eden ordu, Emevilere son verdi.

II. Göktürk Devleti Kağanı Bilge Kağan (683-734)'ın ölümü.
Göktürk Yazıtları Bilge Kağan döneminde yazılmıştır.
Bilge Kağan döneminde Göktürk Devleti'nin sınırları Çin'in Şan-Tung ovasından, İç Asya'da Karaşar bölgesine, kuzeyde Bayırku sahasından Ani Irmağı çevresi ve Batı Demir Kapı'ya (Ceyhun Irmağı'nın yakınında Semerkand-Belh yolu üzerinde) kadar ulaştı.
Amcası öldüğünde yerine geçen oğlu İnal'ı devirerek 32 yaşında 716 yılında Göktürk Devleti'nin başına geçti. Devletin yönetimini ele alan Bilge Kağan'ın ilk işi iyi bir yönetim oluşturmak oldu. Bunun için, ordunun başına 31 yaşındaki kardeşi Kül Tegin'i, vezirliğe de Tonyukuk'u getirdi.
Önce veziri Tonyukuk'u sonra kardeşi Kül Tegin'i kaybeden Bilge Kağan'ı, Çinlilerle işbirliği yapan bakanı Buyrak Cor (Buyrukçur) zehirledi. Bilge Kağan, 25 Kasım 734'de öldü.

Ötüken'de Orhun Anıtları - Bilge Kağan yazıtı dikildi.

Hazar-Emevi Savaşı, Hazarlar mağlub oldu.

Türkeş Hanlığı hükümdarı

740 ve 741'de İfrikiye'de Hariciler tarafından kışkırtılan Berberîler isyana kalkıştı.

Endülüs'te Araplar ile Berberiler arasında ilk iç çatışma yaşandı.

16. İslam Halifesi - Emeviler

İkinci Göktürk Kağanlığı'nın ayaklanan Uygurlar, Karluklar ve Basmiller tarafından yıkılması

17. İslam Halifesi - Emeviler

19. İslam Halifesi - Emeviler

18. İslam Halifesi - Emeviler

Göktürk İmparatorluğu ortadan kalkınca, 743 yılında Basmillerin idaresinde yeni bir devlet kuruldu. Uygurlar bu Basmil Kağanlığı'nın Sol Yabgusu, yani doğu Yabgusu; Karluklar ise, Sağ Yabgusu, yani batı Yabgusu oldular. Bu yeni devlet, tam bir federal devlet biçimindeydi.

744 yılında Uygur Yabgusu, Basmil Kağan'ını mağlûp ederek kendini kağan ilân etti. Kağanlık unvanı olarak da Kutluk Bilge Kül Kağan unvanını aldı. Böylece Uygur Kağanlığı kurulmuş oldu.

Uygurlar (Uygur Devleti), Şehir hayatına geçen ilk Türk Devleti olmasının yanında tarih, sanat ve kültürel yönlerden büyük bir medeniyet kurmuş ve günümüze kadar varlıklarını devam ettirmişlerdir.

Uygurlar, kadim Türk tarihinin önemli parçalarından biri olan ve Türklerin en eski topluluklarından olan Töles'lerin bir boyudur.

Uygurların Ana yurtlarının Orhun ve Selenga vadileri olduğu tespit edilmiştir. Varlıklarını Büyük Hun İmparatorluğu döneminden beri bu bölgede idame ettiren Uygurlar çoğu zaman Dere Beyliği şeklinde kabileler olarak yönetilmiş, kimi zaman kabileler federasyonlarla birleşerek ortak kültürü paylaşmış ve gerek Çin, gerekse bölgesindeki diğer bölgesel güçlere karşı kendilerini korumuşlardır.

Hun döneminin sona ermesi ve Göktürk olarak tabir ettiğimiz Türk Birliğinin oluşmasıyla ortaya çıkan Büyük Türk Federasyonu döneminde sahip oldukları beylik Türk Birliğine İlhak edilmiştir. 680 yılına gelindiğinde Asyadaki Türk Birliği yeniden kuruluyordu.

Göktürk Devletinin 657'de tamamen yıkılmasıyla Çin boyunduruğuna giren ve Türklerin 23 yıl süren Çin Esareti, 680 yılında ortaya çıkan İkinci Göktürk Devleti (Kutluklar) ile Türk Dünyası kabuk değiştirmeye başlamıştı.

35 yıl boyunca Göktürk hakimiyeti altında kalan Uygurlar, Göktürklerin zaman içerisinde güç kaybetmesiyle isyan ederek 716 yılında tekrar kendi yönetimlerini oluşturdular.

Bu ayrılıktan sonra Göktürklerin giderek zayıflaması ve Göktürklere bağlı olan diğer güçlü kavimler olan Basmıl ve Karluklarında kendilerine katılmasıyla güç kazandılar. 743 yılında kurulan Kağanlığın sol yabguluğu (Doğu yabguluğu) Basmiller, sağ yabguluğu (Batı yabguluğu) Karluklar tarafından idare edilmekteydi.

Uygurlar, yeni kağanlık döneminde Göktürklere karşı birlikte hareket ettikleri Basmıl ve Karluk boylarıyla mücadele içerisine giriştiler. Bu mücadeleyi kazanan Uygurlar, Basmıl ve Karluk boylarını mağlup ederek kağanlığın yönetimini ele geçirdi.

Uygurlar, bu döneme kadar Dokuz Oğuzlar olarak anılmaktaydı. Dokuz Oğuzlar dokuz ayrı oğuz boyundan meydana gelmekteydi. 744'deki bu mücadele neticesinde Basmil ve Karluk boylarınıda kendilerine katarak toplamda 11 boya ulaştılar. Daha önceki birliklerinin adı olan Dokuz Oğuz ifadesi, iki yeni boyunda katılımıyla Uygurlar (Akraba ve müttefikler) olarak geçmeye başlamıştır.

Uygurlar, Çinlilerle yaşadıkları etkileşim sonucunda Maniheizm dinini benimsemişlerdir. Bu din savaşmayı ve et yemeyi yasakladığı için tarımsal üretime başlamışlar ve buna bağlı olarak yerleşik hayata geçen ilk Türk devleti olmuşlardır.

Mimarisi gelişmiş olan bu devlet çivicilik sanatında bir hayli gelişmiştir. Moğolların Türkleşmesinde etkili olmuşlardır.

İlk Müslüman Türk devleti olan Karahanlılar'la mücadele etmişlerdir.

18 harfli Uygur Alfabesine sahip olup hareketli matbaayı kullanmışlardır. Tore adındaki devlet kanunlarını yazılı hale getirmişlerdir.

Uygurların sonunu getiren şey ise Çinlilerin Türklere bulaştırdığı Maniheizm dini olmuştur. Bu din Uygurları sanat ve ticarette geliştirmiştir lakin dinlerinde, savaş tamamen yasak olduğu için tarihi boyunca savaşçı olan Türklerin savaşçı kişiliklerini kaybetmelerini sağlamıştır. Böyle olunca Uygurlar askeri yönden çok güçsüzleşmiştir.

Devlet otoritesi kaybolan Uygurlar, kurdukları muazzam medeniyetin yıkılmasıyla geniş kütleler halinde göç etmeye başladılar.

Bu yoğun göç hareketlerinden Kansu bölgesine göç eden Uygur topluluklarına "Sarı Uygurlar", Turfan bölgesine göç edenlere ise "Turfan Uygurları" ünvanı verilmiştir.

Endülüs'te bir İslam Medeniyetinin oluşmasını arzu etmeyen Abbasilerin desteklediği Kayslılar ile Yemenliler arasında mücadelesi başladı.

Abbasiler, yahudi kışkırtma ve desteği ile Emevileri ortadan kaldırmak ve İslam birliğini yıkmak için silahlı mücadeleye hız verdi.

Son Emevî Halifesi II. Mervan döneminde (744-750) Abbasiler denetiminde gelişen muhalefet Emevi egemenliğini sarstı. Zab Muharebesi'nde Abbasilere mağlup olan II. Mervan devletinin yıkılışını önleyemedi. Emevi Devleti'nin yıkılışında alevi siyasetçi Ebu Müslim Horasani de önemli bir rolü oldu.